تئوری رنگ ها، بخش دوم: درک مفاهیم و اصطلاحات


تئوری رنگ ها، بخش دوم: درک مفاهیم و اصطلاحات

تئوری رنگ ها و درک مفاهیم و اصطلاحات آن


اگر می خواهید از رنگ ها به صورت موثرتری در طراحی هایتان استفاده کنید لازم است با بعضی از مفاهیم و اصطلاحات تئوری رنگ آشنا شوید. داشتن دانش کاربردی در مورد مفاهیمی مثل مشخصه های رنگی (chroma) و value و سیری یا اشباع رنگ (saturation) کلیدهای ساخت رنگ بندی های جذاب و منحصر به فرد هستند. در بخش اول سری آموزشی تئوری رنگ یعنی "مفهوم رنگ ها" ما معنی و مفهوم رنگ های مختلف را شح دادیم. در اینجا می خواهیم به اصولی بپردازیم که چه چیزی رنگ ها را تحت تاثیر قرار می دهد، مثلا اضافه کردن رنگ خاکستری، سفید یا سیاه به یک رنگ خالص و یک دست و تاثیر آن روی یک طرح و البته چند مثال.

Hue (رنگ یا رنگمایه)
Hue یا رنگمایه از عبارات و اصطلاحات اصلی رنگ است و اساسا رنگ یک شئ را مشخص می کند. وقتی ما می گوییم "آبی"، "سبز" یا "قرمز"، در اصل راجع به Hue صحبت می کنیم. رنگ هایی که شما در طراحی استفاده می کنید پیام های مهمی را به بازدیدکنندگان سایت شما معرفی می کند. برای اینکه بدانید هر رنگ چه مفهومی را انتقال می دهد بخش اول این مجموعه را مطالعه کنید.

مثال:

رنگ اولیه ی پس زمینه و بعضی از تایپوگرافی های موجود در روی سایت Happy Twitmas قرمز است.

استفاده از تعداد زیادی رنگ در کنار هم می تواند یک منظره ی شاد و سرزنده در طرح ایجاد کند، همین طور که در قسمت هدر و سایر قسمت های این سایت مشاهده می کنید.

رنگ قرمز خالص یکی از رنگ های متداول در طراحی وب می باشد.

سایت Mix از تعدادی رنگ خالص برای طراحی هدر و لوگوی خود استفاده کرده است.

رنگ سبز در حالات خلوص بالا کمتر مورد استفاده قرار می گیرد بنابراین نسبت به رنگ ای دیگر برجسته تر است.


Chroma (مشخصه های رنگی)
Chroma یا مشخصه های رنگی به خلوص یک رنگ باز می گردد. در یک رنگ با درجه بالایی از Chroma هیچ رنگ سیاه و سفید و خاکستری وجود ندارد. افزودن رنگ های سفید، سیاه و یا خاکستری Chroma را کاهش می دهد. Chroma تقریبا مانند saturation است. Chroma را می توان در مقایسه با رنگ سفید به عنوان روشنی یک رنگ در نظر گرفت. در طراحی هایتان از بکار بردن رنگ هایی که دارای مشخصه های رنگی مشابه هستند خودداری کنید. در عوض از رنگ هایی استفاده کنید که دارای مشخصه هایی هستند که چند درجه با یکدیگر فاصله دارند.
مثال:

رنگ آبی مایل به سبز دارای Chroma بالایی می باشد بنابراین در مقابل رنگ های سیاه و سفید برجسته تر به نظر می رسد.

در بالا وب سایت دیگری را مشاهده می کنید که دارای رنگ آبی با مشخصه ی رنگی بالا است و در کنار آن تعدادی سایه ی رنگ و ته رنگ با مشخصه های رنگی پایین تر قرار گرفته است.

ترکیب درجه های saturation بالا و پایین در یک رنگ می تواند یک طرح زیبا و ظریف ایجاد کند.

بهتر است از رنگ های با مشخصه های رنگی بالا به مقدار متوسط و متعادل استفاده شود، همین طور که در بالا مشاهده می کنید.

تفاوت ها در مشخصه های رنگی می تواند در ساخت گرادیانت هایی با نمای جذاب کمک به سزایی به ما بکند.


Saturation (سیری رنگ)
Saturation به این موضوع باز می گردد که یک رنگ تحت شرایط نورپردازی خاص چگونه ظاهر می شود. در طراحی ها رنگ های با میزان Saturation مشابه به ایجاد طرح هایی با نمای پیوسته و منسجم کمک می کند. مانند chroma، رنگ هایی که دارای saturation مشابه و نه یکسان هستند می توانند اثر نامطلوبی در بیننده ایجاد کنند.
مثال:

سطوح saturation تعداد زیادی از رنگ های متفاوتی که در اینجا مورد استفاده قرار گرفته اند حس یکپارچگی و انسجام را به کل طرح اضافه می کنند.

ترکیب رنگ هایی که دارای سطح saturation مات مشابه هستند یک طرح ملایم ایجاد می کند که با افکت های آب رنگ شدت پیدا می کنند.

همین طور که در اینجا مشاهده می کنید لزوما رنگ های با سطح saturation پایین تر روشن تر نیستند.

یک مثال بسیار مناسب از اینکه چگونه یک رنگ با saturation بالا در مقابل یک پس زمینه با saturation پایین می تواند یک قرمر برجسته و چشم گیر ساخت................

نمونه ی دیگری از اینکه چگونه رنگ های با saturation پایین باعث می شوند رنگ های با saturation بالا برجسته تر به نظر برسند.


Value
Value را می توان "lightness" (روشنایی) نیز نامید. این ویژگی به میزان روشنی یا تیرگی رنگ دلالت دارد. رنگ های روشن تر دارای Value بیشتری هستند. برای مثال رنگ نارنجی دارای Value بیشتری نسبت به آبی سیر و با ارغوانی تیره می باشد. رنگ سیاه دارای پایین ترین و رنگ سفید دارای بیشترین مقدار Value می باشند.
زمانی که می خواهید Value را در طرح های خود اعمال کنید، به رنگ هایی که دارای Value می باشد بالایی هستند بیشتر توجه کنید، مخصوصا آنهایی که دارای chroma بیشتری نیز هستند. عموما value های با کنتراست بالا منتج به طرح هایی با درجه زیبایی و جذابیت زیاد خواهند شد.
مثال:

میزان بالای value رنگ زردی که در اینجا مورد استفاده قرار گرفته است به طور چشم گیری در برابر رنگ سیاه و خاکستری که از درجه value کمتری برخودارند برجسته تر به نظر می رسد.

در این وب سایت رنگ های آبی با دو value متفاوت با هم ترکیب شده اند. چون value های متفاوت دارای کنتراست کافی هستند منظره و نمای کلی جذاب و خوش آیند است.

ترمیب رنگ هایی با value های مشابه کمک می کند تا یک پس زمینه ی دوست داشتنی و پرانرژی ایجاد شود.

رنگ قرمز در اینجا نسبت به رنگ آبی روشن از value کمتری برخوردار است که این رنگ آبی نیز نسبت به رنگ سفید value کمتری دارد.

چشم های انسان می تواند تفاوت های موجود در value را در بین رنگ های مشابه تشخیص دهد.


Tone (درجه تیرگی رنگ)
Tone ها زمانی بوجود می آیند که رنگ خاکستری به یک رنگ اضافه شده باشد. Tone ها عموما دارای منظره ی کسل کننده تر و ملایم تری نسبت به رنگ های خالص هستند.
گاهی استفاده از Tone ها در طراحی آسان تر است. Tone هایی دارای مقدار بیشتری رنگ خاکستری هستند می توانند توجه را بیشتر به وب سایت معطوف کنند. بسته به رنگ ها، آنها می توانند منظره یا نمای ظریف و زیبا و تصنعی به طرح اضافه کنند.
مثال:

Tone ها می توانند به سایت ها منظره تصنعی بدهند.

در این وب سایت رنگ های آبی با Tone ها، سایه ها و ته رنگ های مختلف ترکیب شده اند.

Tone ها را می توان با اضافه کردن رنگ خاکستری در اطراف آن می توان تقویت کرد.

Tone ها که در پس زمینه و قسمت راهنمای این طرح استفاده شده اند این حس را به بیننده منتقل می کنند که گویی سایت دست ساز است.

یک نمونه ی عالی از اینکه چگونه یک رنگ خالص می تواند در مقابل یک پس زمینه با tone ها سایه برجسته و چشم گیر ظاهر شود.

برخی از رنگ ها که ممکن است ما خاکستری در نظر بگیریم در حقیقت tone های رنگ های دیگر هستند. در این مثال پس زمینه یک tone آبی است که مقدار زیادی رنگ خاکستری که به آن اضافه شده است.


Shade
یک Shade زمانی ایجاد می شود که رنگ سیاه را به یک رنگ اضافه شود و آن را تیره تر کند. کلملت اغلب به طور ناصحیحی tint یا tone را توصیف می کنند، اما shade فقط در رنگ ها بکار می رود که با اضافه کردن رنگ سیاه تیره تر شده اند............
گاهی shade های خیلی تیره در طراحی ها به جای رنگ سیاه بکار می روند و می توانند نقش رنگ های خنثی را ایفا کنند. ترکیب کردن shade ها با tint ها برای جلوگیری از ایجاد منظره های خیلی تیره و سنگین مناسب ترین روش می باشد.
مثال:

وب سایت Jonathan Moore دارای یک پس زمینه از shade های مختلف و متنوعی از رنگ ارغوانی می باشد.

استفاده از shade های مختلف تا زمانی که کنتراست بین آنها ابقا شود به خوبی در کنار یکدیگر کار می کنند.


در قسمت هدر این سایت یک ترکیب تاثی گذار از shade و tint مشاهده می کنید.

یک پس زمینه دیگر که دارای shade می باشد را در یک بافت گرادیانت مشاهده می کنید.

ترکیب shade های درون بافت جذابیت این وب سایت را دوچندان کرده است.


Tint
زمانی یک Tint تشکیل می شود که رنگ سفید به رنگ اضافه شده و آن را روشن تر کرده باشد. گاهی Tint های خیلی روشن پاستل نامیده می شوند اما هر رنگ خالصی با رنگ فید اضافه شده به آن Tint است. Tint ها اغلب برای ساخت طرح های مربوط به بانوان یا طرح های روشن تر مورد استفاده قرار می گیرند. Tint های پاستل به طور خاص برای ساخت طرح هایی که بیشتر مربوط به بانوان است بکار برده می شود. آنها همچنین در طرح های ........... کاربرد خوبی دارند و معمولا در وب سایت هایی که والدین را هدف قرار می دهند استفاده می شوند.
مثال:

وب سایت Caio Cardoso دارای tint های متنوعی از رنگ سبز در قسمت پس زمینه و سایر قسمت ها می باشد.

tint آبی رنگ موجود در روی وب سایت Silanes یک منظره ی ملایم و آرام بوجود آورده است.

کاربرد tint های آبی برای آسمان و موضوعات مربوط به طبیعت متداول است.

از tint ها در طرح های آبرنگی نیز استفاده می شود.

از ترکیب tint ها با یکدیگر می توان گرادیانت های مصنوعی ایجاد کرد


جمع بندی
به یاد سپاری تمامی مطالب فوق لازم و ضروری نیست، تنها یک آشنایی کلی با مفاهیم اصلی و کلیدی کافی است (مخصوصا برای ورود به بخش سوم). در پایان تعریف کوتاهی از اصطلاحاتی که در بالا از آنها یاد شد در اختیار شما قرار داده شده است:
Hue یعنی رنگ (قرمز، آبی، سبز و ...) Chroma به خلوص یک رنگ گفته می شود، به رنگی با Chroma بالا هیچ رنگ سفید یا سیاهی افزوده نشده است. Saturation به میزان قوت و ضعف یک رنگ باز می گردد، قوت و شدت رنگی با Saturation بالا بیشتر است. Value دلالت بر روشنی یا تیرگی یک رنگ دارد، رنگ های روشن دارای Value بالا تری هستند. Tone ها با اضافه کردن رنگ خاکستری به رنگ بوجود می آیند و آن را خسته کننده تر از رنگ اصلی می کنند. Shade ها با افزودن رنگ سیاه به یک رنگ ایجاد می شوند و آن را تیره تر از رنگ اصلی می کنند. Tint ها با افزودن رنگ سفید به یک رنگ بوجود آمده و آن رنگ را از رنگ اصلی روشن تر می کنند

- تئوری و مفهوم رنگ ها و کاربرد آن در طراحی سایت - قسمت اول