دریچه ای به سوی علم تئوری رنگ


دریچه ای به سوی علم تئوری رنگ

راهی برای شناخت علم تئوری رنگ


تئوری رنگ یکی از حوزه های پیچیده و وسیع دانش است که شامل عناصر علمی مختلف از قبیل، اپتیک (نورشناسی)، طیف نمایی (اسپکتروسکوپی)، آناتومی و زیست شناسی انسان، روانشناسی، تئوری و تاریخ هنر، فلسفه، اخلاق، تئوری معماری، طراحی و سایر علم کاربردی می شود. در این مقاله ما فقط رنگ بندی و ترکیب هارمونیک رنگ و مثال هایی از استفاده آن ها توسط هنرمندان با استعداد طراحی وکتور را به شما نشان خواهیم داد.

 

رنگ ها چگونه ساخته می شوند؟
ابتدا می خواهیم بفهمیم رنگ های مختلف چگونه ساخته می شوند. همه رنگ ها را می توان از ترکیب رنگ های اصلی، که شامل رنگ قرمز، زرد و آبی می شوند بدست آورد. این رنگ ها با رنگ های دیگر فرق دارند چون نمی توان آن ها را از ترکیب رنگ های دیگر بوجود آورد.




برای ساخت رنگ های ثانویه باید رنگ های اولیه را با هم مخلوط کرد. از ترکیب رنگ قرمز و زرد رنگ نارنجی و از ترکیب رنگ قرمز و آبی رنگ بنفش بدست می آید. همچنین رنگ آبی و زرد نیز با هم رنگ سبز را تشکیل می دهند.



برای ایجاد رنگ سوم یا رنگ ترکیبی باید رنگ اولیه را با رنگ ثانویه ترکیب کنید. این یعنی 6 رنگ ترکیبی وجود دارد. معمولا رنگ ها در یک طیف به نام چرخه رنگ قرار می گیرند.



روش ساخت پالت رنگ شخصی با کمک Color Blending Method ها در آموزش How to Create a Wide Range of Custom Color Swatches in Illustrator توضیح داده شده است.یکی از این روش در تصویر زیر نشان داده شده است. شما می توانید این رنگ ها را پس از دانلود کردن فایل منبع در کارهای خود مورد استفاده قرار دهید.



اشکالی که در تصویر بالا قرار دارند نشان می د هند که 1- مربوط به رنگ های اولیه، 2- مربوط به رنگ های ثانویه و 3- مربوط به رنگ های ترکیب است. رنگ هایی که در تصویر نشان داده شده اند رنگ های خالص نامیده می شوند؛ در این رنگ ها هیچ ناخالصی سیاه و سفیدی وجود ندارد. برای بدست آودرن رنگ در هنرهای دیجیتالی حالات رنگی مثل RGB و CMYK و LAB و یا HSB را می توان مورد استفاده قرار داد. شما می توانید مطالب لازم در مورد ویژگی ها و کاربردهای آنها را در مقاله An Introduction to Illustrator's Color Tools بخوانید.


رنگ بندی
روش های مختلفی برای بدست آوردن ترکیب های رنگی هارمونیک وجود دارد. در این جا می خواهیم راجع به رنگ بندی هامونیک بحث کنیم و مثال هایی از کاربرد آن ها را هنر وکتور به شما نشان دهیم. این رنگ بندی ها معمولا رنگ بندی اولیه نامیده می شوند.


رنگ بندی تک فام (منوکروم)
در این رنگ بندی از روشنی و شدت های مختلف یک رنگ استفاده می شود. این رنگ بندی ساده و زیبایی است که در عکاس جلوه گر می شود. ترکیب رنگ های اولیه با رنگ های خنثی مثل سفید و سیاه و خاکستری باعث ایجاد کنتراست بین عناصر یک ترکیب می شود.



Golden Time اثر Guilherme Marconi






رنگ بندی آنالوگ
در این رنگ بندی ما از رنگ هایی که در چرخه رنگ در کنار هم قرار دارند استفاده می کنیم. این نوع رنگ بندی اغلب برای طراحی طرح های آرام، صلح لمیزو ملایم استفاده بکار برده می شود. رنگ بندی آنالوگ اغلب در طبیعت قابل مشاهده است.



معمولا از یک رنگ به عنوان رنگ اولیه استفاده می شود، رنگ دوم به عنوان رنگ مکمل و رنگ سوم به عنوان رنگ فرعی برای ایجاد کنتراست استفاده می شود. این رنگ فرعی می توان سفید، سیاه و یا خاکستری باشد.


Bring Peace to Midnight اثر lostsoulx44



phil's_lion اثر Melelel



رنگ بندی مکمل (Complementary)
رنگ هایی که در چرخه رنگ در مقابل هم قرار دارند رنگ های مکمل نامیده می شوند. برای مثال رنگ قرمز و رنگ سبز.



ترکیب این قبیل رنگ ها باعث ایجاد سطح بالایی از کنتراست در ترکیب می شود. اما باید در استفاده از این رنگ بندی دقت کرد و آنها را تنها برای انتخاب یک چیز مورد استفاده قرار داد. رنگ های مکمل برای متن اصلا خوب نیستند.


Fruitsاثر Konstantin Shalev



TULIPاثر gartier



رنگ بندی متساوی الساقین (Split Complementary)
این رنگ بندی یکی از اقسام رنگ بندی مکمل است. در این رنگ بندی از یک رنگ و دو رنگ هم جوار رنگ مکمل استفاده می شود. فقط رنگ سمت چپ و راست رنگ مکمل مورد استفاده قرار می گیرد. این رنگ بندی بدون نیاز به شدت بالایی از رنگ مکمل باعث ایجاد یک کنتراست مطلوب در ترکیب می شود. متعادل کردن رنگ بندی متساوی الساقین سخت تر از رنگ بندی های تک فام و آنالوگ است. در این رنگ بندی معمولا از یک رنگ گرم و تعدادی رنگ سرد استفاده می شود.



OJ اثر Ikue



رنگ بندی سه گانه (Triadic)
در این رنگ بندی از رنگ هایی که در 3 نقطه مساوی از چرخه رنگ قرار گرفته اند استفاده می شود. هارمونی و کنتراست این رنگ بندی بسیار قدرتمند است. رنگ های این رنگ بندی تعادل بیشتری نبست به رنگ بندی های مکمل دارند. قانون این است که یک رنگ به عنوان رنگ اولیه ترکیب در نظر گرفته شود.



Bananas-and-Tomatoes اثر rosesaregreen



رنگ بندی مستطیل (tetradic) یا مکمل برابر
قدرتمندترین رنگ بندی در میان رنگ بندی های دیگر رنگ بندی مستطیل است، چون در آن از 2 جفت رنگ مکمل استفاده می شود. رنگ های مستصیلی چهار رنگ هستند که دو به دو با هم مکملند. دست یابی به هارمونی در این رنگ بندی کار سختی است. اگر هر 4 رنگ بکار رفته در رنگ بندی دارای کیفیت یکسانی باشند ممکن است ترکیب بدست آمده دچار عدم توازن شود. به همین دلیل باید رنگی را به عنوان رنگ غالب انتخاب کنید.



Time اثر LimKis



Fruit Fly اثر ArtSerenity



نرم افزار Adobe Illustrator امکان استفاده از رنگ بندی های اصلی و اولیه را برای شما فراهم کرده است. برای این کار، پس از انتخاب رنگ باید وارد تب Harmony Rules واقع در پالت Color Guide شوید. رنگ بندی مورد نظرتان را انتخاب و رنگ را از بین رنگ های موجود برگزینید.



به جز رنگ های اولیه، تعداد زیادی رنگ بندی وجود دارد که بر اساس دریافت های تعاملی انسان شکل می گیرد. این ها رنگ بندی های اصلی هستند.


رنگ های آتشین (Hot)
درجات مختلف رنگ قرمز که با آتش در ارتباط هستند را به عنوان رنگ های داغ می شناسند. به نظر می رسد رنگ های داغ یا آتشین باعث برجسته شدن ترکیب و جلب توجه بیشتر می شوند. به همین دلیل است که اغلب در طراحی پوسترها، اگهی های تبلیغاتی و علائم جاده ای مورد استفاده قرار می گیرند. این رنگ ها دارای قدرت و تاثیر فوق العاده ای هستند.




Nissan Skyline GT-R Vector اثر y hoshiboshi



رنگ های سرد (cold)
درجات مختلف رنگ آبی را رنگ های سرد در نظر می گیرند. رنگ های سرد یخ و برف را در ذهن ما تداعی می کنند. هنگامی که رنگ های سرد و گرم در کنار هم بکار می روند یک ترکیب پر جنب وجوش و پویا ایجاد می کنند.



Lost in the Space اثر javieralcalde



Life اثر Surround



رنگ های گرم (Warm)
همه رنگ هایی که در آن ها رنگ قرمز وجود دارد در زمره رنگ های گرم به شمار می روند. قرمز متمایل به نارنجی، نارنجی و زرد متمایل به نارنجی همگی جزو رنگ های گرم هستند. این رنگ ها آرامش بخش، ملایم و دوست داشتنی هستند.




Sunset Room اثر SteveNewport



رنگ های خنک
رنگ پایه و اصلی رنگ های خنک رنگ آبی است. اگر به رنگ های خنگ رنگ زرد اضافه کنید رنگ های زرد متمایل به سبز، سبز و سبز متمایل به آبی را بدست می آوریم. این قبیل رنگ ها آرامش بخش و دارای حس تازگی هستند و حس عمق و راحتی را به بیننده القا می کنند.



Frozen in Time اثر hitman101



The Martini Drink - Gmesh اثر enikOne



رنگ های نورانی (Light)
این رنگ ها شامل مقدار زیادی رنگ سفید هستند. این رنگ ها رنگ های پاستل خوانده می شوند. آن ها شفاف و سبک به نظر می رسند. هر چه رنگ روشن تر باشد مقدار و تعداد رنگ های ترکیب شده با آن کمتر است. رنگ های روشن اغلب حس مصالحه، آشتی و آرامش و سکون را به بیننده منتقل می کنند.



Glossy Roseate اثر afordite



I'll wait for you... اثر NaBHaN



رنگ های تیره
رنگ های تیره رنگ هایی هستند که با رنگ سیاه ترکیب می شوند. این رنگ ها به گونه ای به نظر می رسند که گویی فضار را می بندند و آن را محدود می کنند. رنگ های تیره با فصل پاییز و زمستان که فصول تیره سال به شما می روند مرتبط هستند. ترکیب این رنگ ها با رنگ های روشن باعث ایجاد حس درام می شوند.



Pirate اثر LimKis




رنگ های روشن (Bright)
روشنایی رنگ با مقدار خلوص رنگ اندازه گیری می شود. روشنایی رنگ در نبود یک رنگ سیاه بوجود می آید. رنگ های روشن توجه ما را به خود جلب می کنند به همین در دلیل در طراحی پکیج و آگهی های تبلیغاتی مورد استفاده قرار می گیرند.



Study and Fun اثر mrbumbz



Other اثر LimKis



جمع بندی
امروز برای علاقمندان، دریچه ای به سوی دنیای پهناور و شگفت انگیز رنگ ها گشودیم. ایجاد حس هارمونی را می توان مثل علم و اصول دیگر فرا گرفت. امیدوارم از این مقاله لذت برده باشید.