راهنمای راه اندازی وسایل عکاسی: انجام تنظیمات دوربین برای عکس موردنظرتان - بخش دوم


راهنمای راه اندازی وسایل عکاسی: انجام تنظیمات دوربین برای عکس موردنظرتان - بخش دوم

انجام تنظیمات دوربین برای عکس موردنظرتان



12-شب،پرتره شبانه،ومنظره شبانه یاصحنه شبانه



شب غالباً با یک ماه هلال و یک ستاره نشان داده می شود، پرتره شبانه یک ماه و ستاره روی شانه یک تصویر صورت کوچک دارد. منظره شبانه معمولاً یک ماه هلال و ستاره روی دو قله کوه دارد.
همه این تنظیمات شاتر را برای مدتی نسبتاً طولانی؛خیلی طولانی برای عکس های دستی، باز نگه می دارند. به این دلیل، ثابت کردن تصویر، درصورت وجود، روشن خواهد شد. همه آنها احتمالاً کاهش نویز را نیز روشن می کنند. پرتره شبانه فلاش را اضافه می کند. منظره شبانه فلاش را متوقف می کند.
هدف اصلی این تنظیمات گرفتن نور اطراف (که فرض می شود بعلت شب بودن کم است) می باشد. پرتره شبانه نور اطراف را بافلاش تکمیل می کند تا سوژه اصلی را روشن کند و گرنه کم و بیش همان حالت پرتره است.
تعادل روشنی را می توان روی اتوماتیک یا تنگستن تنظیم کرد.ISO معمولاً ISO400 یا بیشتر تنظیم می شود. اندازه گیری معمولاً ماتریس است. دریچه دیافراگم تقریباً همیشه گشادترین مقدار موجود درلنز مورد استفاده است



مثالی که می خواهم برای این حالتها بزنم یک خط افق شهری روشن درفاصله دور است.(که در اینجا باشمع هایی داخل یک فانوس شیشه ای شبیه سازی شده است. اگر از حالت اتوماتیک معمول یا چیزی شبیه این استفاده کنید، دوربین فلاش می زند ولی فاصله آن را بی اثر می کند. فقط با متوقف کردن فلاش و باز نگهداشتن شاتر برای مدت بیشتر دوربین می تواند نور کافی برای رسیدن به یک نوردهی (exposure) مناسب جمع کند.



با گرفتن همان صحنه وگذاشتن یک شخص یا سوژه ای دیگر در فاصله ای حدود طول دو بازو، دوربین فلاش خواهد زد. آگاه باشید که دوربین تقریباً همیشه بیش از یکبار فلاش می زند. ابتدا فلاش و نور اطراف را برای محاسبه یک نوردهی (exposure) مناسب اندازه می گیرد. وقتی فلاش می زند، فلاش با شدت کمتری زده می شود. دوربین سعی می کند تا اندازه ای روشنایی زمینه را طوری تنظیم کند که پیش زمینه و پس زمینه در خصوص روشنایی به تعادل برسند.


13-آتش بازی



برای عکسبرداری از آتش بازیها یا نور چراغ به یک اندازه مفید است. شاتر برای مدت خیلی زیادی باز می ماند.کاهش نویز نیزروشن می شود بنابراین ،پس از نوردهی (exposure)، دوربین معمولاً بعضی تنظیمات نوردهی را بطور داخلی انجام می دهد. این امر ممکن است باعث شود دوربین برای مدت بیشتری مشغول باشد. تا وقتیکه دوربین در حال پردازش است عکس گرفتن از نوردهی (exposure) بعدی امکانپذیر نیست.
بیایید ببینیم کاهش نویز چطور عمل می کند. در نوردهی های دیجیتال طولانی، ممکن است درسرتا سر تصویرتان نقطه های قرمز و آبی نامنظمی داشته باشید. با روشن کردن کاهش نویز، پس از اینکه یک نوردهی را تمام کردید (فرض کنید 15 ثانیه بوده) دوربین تان یک نوردهی مجدد با همان مدت (در این مثال 15 ثانیه) انجام می دهد. این نوردهی دوم با شاتر بسته گرفته شده و هرگز ذخیره نمی شود و فقط دوربین برای پردازش ازآن استفاده می کند.
از آنجاییکه شاتر بسته بوده، دوربین می داند که این نوردهی دوم باید کاملا سیاه باشد. بنابراین هر پیکسل را برای پیدا کردن آنهایی که کاملا سیاه نیستند تجزیه می کند. و وقتی یکی پیدا کرد، محل آن را ثبت می کند سپس به عکس قبلی برمی گردد و پیکسل را درهمان محل پیدا می کند. سپس پیکسل معیوب را از روی پیکسل های بلافاصله قبل و بعد از آن دوباره رنگ می کند.


14- کلید بالا (High key)، ساحل، برف یا "ساحل و برف"



دوربین ها فرض می کنند که تمام روشنایی در یک صحنه کمتر یا بیشتر از یک سطح متوسط از روشنی است. این دسته از تنظیمات به دوربین می گوید که منظره روشن تر از حد معمول است و نباید بیش از حدجبران شود (overcompensenate). این کار اصولاً تصویر را بیش از حد در معرض نورقرار می دهد(overexpose) تا روشنایی روشنی ایجاد کند.




15-کلید پایین(Low Key)



کاملاً بر عکس کلید بالا (high key) است. این تنظیم به دوربین می گوید که صحنه نسبتاً تاریک است و اجازه دهد آن حالت از طریق قرار دادن (underexposing) در معرض نوری کمتر ازآنچه که فکر می کند نوردهی مناسب است انجام شود.




16-شمع،طلوع،وغروب آفتاب



دراصل تنظیمات کاملاً قابل تبدیلی وجود ندارد ولی ما آنها را به یک دلیل ساده با هم گروه بندی کرده ایم: همه آنها تعادل سفیدی تصویر را به روشهای مشابهی انجام می دهند. آنها سایه روشنهای قرمز، نارنجی و زرد را بیش از حد معمول می گیرند و حفظ می کنند، و باعث می شوند رنگهای این طیف روشن تر بنظر برسند.




17-سایر عملیاتهای کلی
علاوه بر حالتهای مختلف عکسبرداری، چند عملیات کلی دوربین نیز وجود دارد که شناختنشان مفید است. همه ی این عملیات ها در همه ی دوربینها وجود ندارند و دوربین شما ممکن است عملیات های دیگری داشته باشد که در اینجا ذکر نشده است.


18-ضد شوک
این گزینه منو پس از فشرده شدن دکمه شاتر باز شدن شاتر را برای چند زمان پیش تنظیم (معمولا 5-2 ثانیه) به تعویق می اندازد و با عملیات self-timer تفاوت دارد. در دوربین های SLR، آینه ای وجود دارد که وقتی نوردهی (exposure) در حالاجراست به نوسان در می آید (swings up out of the way). این تاخیر ضد شوک برای این است که از بین رفتن لرزشهای ناشی از آن حرکت قبل از انجام نوردهی (exposure) را امکانپذیر سازد. ضد شوک در دوربین های point-and-shoot، مسافت یاب یا انواع دوربین های بدون آینه وجود ندارد.
اگرچه می توان ضد شوک را در هر زمانی بکار برد، ولی فقط وقتی دوربین روی سه پایه یا هرتکیه گاه دیگری باشد قابل اجراست.
ثابت کردن تصویر*(image stabilization)
ممکن است ثابت کردن تصویر، کاهش لرزش، ضد شوک، ضد تاری یا چیزی شبیه این نامیده شود. سه نوع اصلی ثابت کردن تصویر وجود دارد.
ثابت کردن داخل دوربین*(in-camera stblization) دراصل در هنگام حرکات جزئی و لرزش دوربین، آرایه CCD یا CMOS(تراشه دیجیتالی که تصویر را ثبت می کند) را تغییر می دهد تا با آن ها مقابله کند و عکس واضح تری بگیرد.
ثابت کردن داخل لنز*(in-lens stabilization) عملیات مشابهی در داخل لنز انجام می دهد و یکی از سری element ها را تغییر می دهد. تعادل داخل لنز فقط در لنزهای ممتاز (معمولاً گرانقیمت) برای دستگاههای دوربین SLR موجود می باشند.
ثابت کردن نرم افزار سعی می کند تاری ها را با استفاده از نرم افزار داخل دوربین تفسیر و پاک کند.
در همه موارد، ثابت کردن تصویر فقط وقتی کار می کند که دوربین دردست باشد و اگر دوربین روی سه پایه یا سایر تکیه گاههای ثابت باشد ممکن است عکستان را بدتر کند.


19-جبران نوردهی (Exposure Compensation )



بیشتر دوربین های پیشرفته ممکن است عملیاتی داشته باشندکه میزان سازی دقیق کل نوردهی را امکانپذیر سازد. این عملیات را می توان روی یک منو یا با استفاده از دکمه ای اختصاصی مثل دکمه بالا پیدا کرد. جبران نوردهی به شما اجازه می دهد نوردهی را از آنچه که دوربین فکر می کند در افزایشهای کوچک ،معمولاً 1/2یا 1/3 وقفه، حد مطلوب است کمتر یازیادتر کنید. جبران نوردهی دوربین را مجبور می کند تصویر را از آنچه بنظرش طبیعی می رسد بیشتر یا کمتر ازحد در معرض نور قرار دهد(Overexposure or underexposure). (کلید بالا(high key)وکلید پایین (low key) تنظیمات پیش تنظیم موجود در بعضی دوربین ها هستند تا همین کار را انجام دهند، ولی با کنترل کمتر روی افکت.)


20-هیستوگرام ها*(Histograms)
بیشتر دوربین های دیجیتال و بیشتر نرم افزارهای ویرایش عکس دیدن یک هیستوگرام از یک تصویر را برای شما امکانپذیر می سازند. هیستوگرام نموداری است که توزیع نور، طیفهای روشن و متوسط در کل تصویر را نشان می دهد. غالباً هیستوگرام دوربین شما روی تصویری که نشان می دهد قرار می گیرد.



حاشیه چپ نمودار تاریک ترین طیفها و حاشیه راست روشن ترین طیفها را نشان می دهند. دامنه نمودار وسیع ترین دامنه روشنی که دوربین می تواند ثبت کند را نشان می دهد،که بعنوان دامنه پویای*(dynamic range) دوربین به آن اشاره می شود. معمولاً، برای بیشتر صحنه ها به هیستوگرامی نیاز دارید که یک دامنه دینامیک کامل با طیفهایی کمتر یا بیشتر از طیفهایی که بطور هموار توزیع شده و از هیچ یک از لبه ها خارج نمی شود را نشان دهد. توجه داشته باشید که طیفهای صحنه واقعی (و بنابراین نوک نمودار) می توانند از حدود دامنه پویای دوربین در یک یا هر دو جهت فراتر روند.



وقتی روشن ترین قسمت های یک صحنه بقدری روشن باشند که دوربین نتواند با دقت آنها را ثبت کند، به آن سایه روشن برآمده (blown highlights) گفته می شود. بیشتر عکاسان اگر حق انتخاب حفظ فقط سایه روشن یا جزئیات سایه را داشته باشند سایه روشن ها را مهم تر می دانند. آنها برای جلوگیری از قرار گرفتن روشن ترین قسمت ها درخارج از دامنه پویای دوربین از جبران نوردهی یا تکنیک های دیگر برای کمتر از حد درمعرض نور قرار دادن (underexpose) صحنه های روشن استفاده می کنند.



بیشتر دوربین ها هنگام مرور عکس هایی که قبلا گرفته اید یک حالت خاص دارند که هر قسمتی از تصویر که خارج از روشن ترین لبه هیستوگرام قرار می گیرد را با یک خط چشمک زن(blinking outline) مشخص می کنند* (highlight)، و هدف از آن اینست که دیدن قسمت هایی از صحنه که بیرون افتاده اند برای شما آسانتر شود. برای مثال اگراز یک منظره شب با طیفهای زیبا عکس می گیرید اما می بینید که چراغهای خیابان در صحنه بیرون افتاده اند و آن قسمت به خود چراغها محدود شده، باید آن را نادیده بگیرید. اگر قسمتهای بزرگ و مهم از صحنه تان بیرون افتاده، می توانید دوباره از صحنه عکس بگیرید.


21-حالتهای اندازه گیری*(Metering)
اندازه گیری اصطلاحی است برای اندازه گیری نور مورد استفاده برای ثبت یک تصویر و تعیین تنظیمات مورد استفاده برای نوردهی*(exposure) مناسب. بعضی دوربین ها ممکن است چند حالت اندازه گیری مختلف داشته باشند. در اینجا رایج ترین آنها آمده است:
اندازه گیری ماتریس(که الگو(pattern)، ناحیه (zone)، هوشمند یا ESP نیز گفته می شود). دوربین نقاط خاصی از سرتاسر تصویر را نمونه برداری می کند. بسته به نوع دوربین، هر جایی از یک مشت گرفته تا بیش از 50 نقطه ممکن است نمونه برداری شود. شدت نور در هر یک از این نقاط در یک الگوریتم پیچیده که برای تنظیم نوردهی بکار می رود تغذیه می شود*(fed into).



Center-weighted. مثل همان مورد بالاست بجز اینکه به قسمتی در وسط فریم تصویر که%30 ~ کل آن قسمت را نشان می دهد در محاسبات وزن نامتجانسی*(disproportionate weight) داده می شود.



نقطه (spot). فقط یک نقطه کوچک، که از %5-%1 از کل فریم تصویر را نشان می دهد برای اندازه گیری بکار می رود. اندازه گیری نقطه ای نسبتاً اختصاصی است و بطور کلی باید فقط وقتی استفاده شود که نوری که روی سوژه تان می افتد خیلی با اطرافش تفاوت داشته باشد. مثلاً شخصی که زیر نور افکن صحنه دریک سالن تاریک برنامه اجرا می کند یا اسکی بازی که لباس تیره پوشیده اما اطرافش را برف روشن احاطه کرده است.
هدف اصلی دوربین رسیدن به یک نوردهی مناسب است. اگر صحنه به یک عکس سیاه وسفید تیدیل شود، برای استفاده از یک قیاس*(analogy) دوربین به صحنه ای نیاز دارد که در آن همه طیفهای ترکیب شده با هم به یک خاکستری متوسط زیبا (nice medium grey) برسند.


22-پیش تنظیمات تعا دل روشنی*(white Balance)
همه دوربین های دیجیتال بجز ساده ترین آنها دارای تنظیمات پیش تنظیم تعادل روشنی می باشند، که معمولاً روی یکی از منوها پیدا می شوند و غالباً با صورت نگاشتها*(pictogram) مشخص می شوند. وقتی یکی از این صورت نگاشتها را انتخاب می کنید ممکن است توضیحات یا اطلا عات دیگری نشان داده شود یا نشود.


خودکار(Auto)
تنظیم اتوماتیک پیش فرض است و در همه دوربین های دیجیتال وجود دارد. دوربین های بدون تنظیمات قابل انتخاب فقط دارای تعادل روشنی اتوماتیک می باشند. دوربین با این حالت سعی می کند ناهماهنگی رنگ* (color cast) منبع نور غالب در صحنه را تفسیر کند وآنها را طوری تصحیح کند که، اگر یک شیء سفید در تصویر بود، بطور مناسبی به سفید برسد.
تعادل روشنی اتوماتیک معمولاً خیلی مناسب است. مشکلش اینست که دوربین باید حدس بزند. هیچ راهی برای تشخیص نه نوع سوژه ای که ازآن عکس گرفته می شود و نه نوع نوری که روی صحنه می درخشد وجود ندارد.




آفتابی
پیش تنظیم آفتابی، که بعضی وقتها نور مستقیم خورشید*(direct sun)، خورشید درخشان*(bright sun)، یا چیزهای دیگری نامیده می شود، به دوربین می گوید که منبع اولیه نور خورشیداصلاح نشده است.




ابری
این پیش تنظیم سایه افکنی*(overcast) نیز نامیده می شود، و یک ته رنگ کمی آبی برای منبع نور فرض می کند و برای جبران تعادل رنگ تصویر را گرم می کند.




سایه
اگر دوربین تان یک تنظیم سایه*(shade) یا shadow دارد،به دوربین می گوید که نور آبی تر از حالت ابری است.




تنگستن
این تنظیم، که بعضی وقتها ملتهب*(Incandescent) نیز نامیده می شود، معمولاً با یک چراغ برق نشان داده می شود. یک چراغ برق ملتهب نسبت به نقطه مرجع نورخورشید مربوط به عکاسی طیف رنگ خیلی گرم تری دارد.وقتی دوربین روی این تنظیمات تنظیم می شود ، برای جبران این حالت تعادل رنگ عکس گرفته شده خیلی سردتر (آبی تر) ازمعمول می شود.




فلورسنت
بعضی دوربین ها، بخصوص دوربین های پیشرفته تر، ممکن است چند تنظیم برای نورهای فلورسنت داشته باشند. آن هایی که فلورسنت های سفید سرد را تقبل نمی کنند. فلورسنت های سفید گرم و فلورسنتهای نور روز متعادل نیز وجود دارند.
تعادل روشنی سفارشی (custom)
بعضی دوربین ها ممکن است تنظیمات تعادل روشنی سفارشی داشته باشند که در آن می توانید درجه گرمی رنگ منبع نور را بر حسب کلوین مشخص کنید یا می توانید از یک سطح سفید که بوسیله منبع نور اصلی شما روشن شده عکس بگیرید. دراین مورد، دوربین رنگ نور را می خواند و می سنجد که چه تنظیماتی برای برگرداندن رنگ واقعی بطور صحیح انجام گیرد.
توجه به این نکته که، در همه موارد، به دوربین می گویید چه نوع نوری روی سوژه ای که از آن عکس می گیرید می افتد مهم است. اگر زیر سایه درختی ایستاده اید اما از سوژه ای درزیر نور مستقیم خورشید عکس می گیرید، تعادل روشنی را برای آفتابی تنظیم کنید زیرا سوژه زیر نور خورشید است. همچنین اگر داخل خانه زیر نور تنگستن هستید ولی بیرون پنجره از یک پرنده زیر آسمان ابری عکس می گیرید، تعادل روشنی را برای ابری تنظیم کنید زیرا این نوری است که روی سوژه شما می افتد.


23-استفاده از وضوح خودکار(autofocus)
بیشتر دوربین ها دو نوع وضوح خودکار دارند:
وضوح خودکار تکی*(single autofocus) (S-AF) وقتی دکمه شاتر تا نیمه فشار داده می شود واضح می شود . وقتی واضح سازی انجام وقفل می شود، تا وقتی دکمه تا نیمه پایین نگه داشته شود، حتی اگر شما دوباره تنظیمات را انجام دهید یا سوژه جابجا شود واضح سازی قفل می ماند.
واضح سازی خودکارپیوسته (C-AF) وقتی دکمه شاتر تا نیمه فشار داده شود واضح سازی شروع می شود و تا وقتی عکس گرفته شود به تنظیم واضح سازی ادامه می دهد.
عکسبرداری با این دو حالت روش های کاملا متفاوتی لازم دارد. در S-AF، باید حتماً شاتر را تا نیمه فشاردهید سپس قبل از انجام نوردهی ترکیبتان (composition) را تنظیم کنید. درC-AF، فشار دادن شاتر تا نیمه فقط عمر باتری را کم می کند و منجر به عکسهای خارج از وضوح بیشتری می شود زیرا باعث می شود دوربین بیشتر برای وضوح جستجوکند. بهتر است به سادگی عکس گرفته شود.
موردی که هنگام استفاده از C-AF باید درباره سوژه هایی که به سمت شما می آیند یا از شما دور می شوند مورد توجه قرار گیرد فاصله دوربین تا سوژه است. سوژه هایی که از لحاظ فیزیکی دورترند، حتی اگر برای اینکه در فریم تصویر نزدیک بنظر برسند آنها را زوم کنید، راحت تر است آنها را واضح سازی کنید(focus on). برای فهمیدن این موضوع، فرض کنیددارید از دونده ای که مستقیم به طرف شما می آید عکس می گیرید. با یک لنز کوتاه(short lens)، فرض کنید وقتی شما شروع به واضح سازی می کنید دونده 3 متر با شما فاصله دارد و وقتی در حال واضح سازی هستید0/3متر نزدیکتر می شود. این یک تغییر10 درصدی در فاصله دوربین-تا-سوژه است.
حالا فرض کنید از همان دونده با یک دوربین مسافت دور (telephoto) با برد بیشتر یا لنز زوم عکس می گیرید. فرض کنید دونده حالا 15/2 متر با شما فاصله دارد و وقتی شما واضح سازی را انجام می دهید هنوز 0/3 متر به شما نزدیکتر می شود. آن حرکت فقط 2درصداز فاصله دوربین _ تا _سوژه را نشان می دهد. خلاصه، دوربین شما باید یک تنظیم بسیار کوچکتر انجام دهد تا همان مقدار از حرکت سوژه را جبران کند. (توجه داشته باشید که زوم کردن (zoom in) روی سوژه های دور باعث لرزش دوربین می شود.)
دوربین هایی که C-AF دارند بعضی از انواع حالتهای اولویت واضح سازی*(focus priority) را نیز دارند. این امر از انجام نوردهی*(exposure) جلوگیری می کند مگر اینکه دوربین به وضوح کامل برسد. این حالت را معمولاً می توان خاموش یا روشن کرد.
دوربین های دارای وضوح خودکار که هیچ گزینه ای پیشنهاد نمی کنند غالباً از S-AF استفاده می کنند. شمامی توانیدبا استفاده از حالت های عکسبرداری پیش تنظیم دوربین ها را"فریب دهید."حالتهای Action و Children از C-AFاستفاده می کنند در حالیکه بیشتر حالت های دیگر، بخصوص نمای نزدیک، پرتره و منظره از S-AF استفاده می کنند.
دوربین های بدون واضح سازی*(focus-free) و دارای واضح سازی دستی*(manual focus) نیز وجود دارند. واضح سازی دستی نیازی به توضیح ندارد. عدم واضح سازی (focus-free) از چنان عمق زمینه زیادی استفاده می کند که دوربین برای تغییر وضوح اصلاً به زحمت نمی افتد. اینها از لحاظ افکت هایی که می توانید ایجاد کنید بسیار محدودند و در واضح سازی دقیق خیلی خوب نیستند.


24- داده های EXIF
همه دوربین های دیجیتال اطلاعات مربوط به هر عکس را بطور اتوماتیک ثبت می کنند. این اطلاعات اضافی در فایل خود عکس گذاشته می شوند. (توجه داشته باشید بعضی نرم افزارهای پردازش عکس ممکن است این داده ها را پاک کنند.)
EXIF مخفف فایل تصویری قابل تبدیل*(Exchangeable image file) است. دوربین ها در داده های EXIF که ثبت می کنند متفاوتند- بعضی حتی به شما اجازه می دهند زمینه های خاصی را سفارشی کنید (customize) -اما ، بطور کلی موارد زیر را می بینید (همه اطلاعات مخصوص عکسی است که به آن ضمیمه شده است): طرح و مدل دوربین
سرعت شاتر
دریچه دیافراگم
فاصله کانونی لنز (یا طول زوم)
حساسیت ISO
جبران نوردهی (exposure compensation)
آیا فلاش زده شده یا نه و حالت فلاش
جهت دوربین
اندازه فیزیکی تصویر(physical image size)
دقت تصویر (image resolution)
برچسب (stamp) تاریخ و ساعت
تعادل روشنی (white balance)
حالت اندازه گیری (metering mode)
حالت نوردهی (exposure mode) (حالت صحنه)
مرور داده های EXIF ممکن است تنها قویترین وسیله در دسترس شما برای بهبود جنبه عکاسیتان باشد. تنظیمات مورد استفاده برای عکس هایی که خوب ازآب درمی آیند را بررسی کنید تا بتوانید دوباره در موقعیت های مشابه از آنها استفاده کنید.همچنین تنظیمات عکسهایی را که خوب از آب درنیامده اند را بررسی کنید و ببیند آیا می توانید بفهمید دفعه بعد چطور عمل کنید.



برای مشاهده داده های EXIF پس از دانلود عکس هایتان، روی یک عکس راست کلیک کنید (یا Ctrl را کلیک کنید) واز روی منو Properties را انتخاب کنید. در Summary tab (در Windows XP، یا Detail tab درWindows Vista ،یاInfo tab در Macintosh) ، روی دکمه Advanced کلیک کنید وهمه داده های مفیدتر نمایش داده خواهند شد.(داده های خیلی بیشتری در فایل وجود دارد ولی بیشترشان بسیار فنی یا محرمانه هستند. آنچه که در اینجا می بینید %99 اوقات نیاز شما را برآورده می کند.