راهنمای نورپردازی بر روی پرتره
نورپردازی خوب، عنصر حیاتی در عکاسی پرتره است. شواهد ساده ای هم وجود دارد که اهمیت این موضوع را بیان می کند. با این حال، علیرغم این سادگی آشکار، اطلاع داشتن از روش استفاده از نور برای رسیدن به ظاهر دلخواه، درک و فهم عمیق تری می طلبد. این متن راهنما اساسی ترین حالت را تشریح می کند: پرتره هایی با یک منبع نور. قطعاً اصول بیان شده در این متن، کاملاً کاربردی خواهند بود.
نورپردازی بد بر روی پرتره:
نورپردازی خوب بر روی پرتره:
مقدمه: یک منبع نور
منبع اولیه نورپردازی بر روی سوژه معمولاً "نور اصلی" یا "نور کلیدی" نامیده می شود. اگرچه جهت بهبود تصویر پرتره، نورهای اضافی نیز ممکن است اضافه شوند، نور اصلی معمولاً به صورت مستقل عمل می کند. این خبر مهمی برای کسانی است که سعی در یادگیری روش های نورپردازی بر روی پرتره هستند؛ زیرا بدین معنیست که یک نفر می تواند به راحتی یک نور را پردازش کند. حتی اگر تصمیم گرفتید نورهای اضافی را به کار ببرید، تمام نکات این راهنما کاربردی خواهند بود.
فقط یک ویژگی، ظاهر نور را بر روی سوژه کنترل می کند: توزیع نور. اگرچه برخی از نورپردازی ها ممکن است با کیفیتی جادویی به نظر برسند، سرانجام چیزی جز این نخواهند بود. با این حال، برای یک منبع نور می توانیم این مورد را به سادگی به دو ویژگی تفکیک کنیم:
1. مسیر (جهت): موقعیت و محل سایه ها و های لایت ها را بر روی سوژه کنترل می کند.
2. اندازه ظاهری: ظاهر این سایه ها و های لایت ها را کنترل می کند.
با وجود این که این ویژگی ها ساده و قابل کنترل به نظر می رسند، ترکیب آن ها می تواند مجموعه شگفت انگیزی از ظواهر سوژه ایجاد کند. بدون داشتن درک اولیه از هر یک از این ویژگی ها، نورپردازی می تواند غیرقابل پیش بینی باشد.
* اگر بخواهیم دقیق شویم، تراز سفیدی منبع نور موضوع دیگریست؛ ولی در این آموزش فرض می کنیم منبع نور مانند نور طبیعی است.
اندازه: نور شدید در برابر نور ملایم
با اندازه ظاهری شروع می کنیم، زیرا احتمالاً رایج ترین دلیل نورپردازی ضعیف در عکاسی پرتره می باشد. زمانی که عکاسان، نوری را شدید یا ملایم توصیف می کنند یا عبارت "کیفیت نور" را به کار می برند، در واقع به اندازه منبع نور اشاره دارند:
در نور شدید: اندازه منبع نور کوچکتر است، سایه ها و های لایت ها خشن و تند هستند، نور مستقیم می تابد، و فلش مستقیم است.
در نور ملایم: اندازه منبع نور بزرگتر است، سایه ها و های لایت ها شیبی تدریجی دارند و ملایم ترند، منبع نور به صورت سایه دار می تابد و فلش پراکنده است.
از آن جایی که اندازه بیش از حد از هر چیزی می تواند مضر باشد، پرتره ها معمولاً نورپردازی ملایم دارند. سعی کنید تمایز این دو نوع نورپردازی را در تصاویر زیر درک کنید:
نورپردازی معمولی:
منبع اولیه نورپردازی بر روی سوژه معمولاً "نور اصلی" یا "نور کلیدی" نامیده می شود. اگرچه جهت بهبود تصویر پرتره، نورهای اضافی نیز ممکن است اضافه شوند، نور اصلی معمولاً به صورت مستقل عمل می کند. این خبر مهمی برای کسانی است که سعی در یادگیری روش های نورپردازی بر روی پرتره هستند؛ زیرا بدین معنیست که یک نفر می تواند به راحتی یک نور را پردازش کند. حتی اگر تصمیم گرفتید نورهای اضافی را به کار ببرید، تمام نکات این راهنما کاربردی خواهند بود.
فقط یک ویژگی، ظاهر نور را بر روی سوژه کنترل می کند: توزیع نور. اگرچه برخی از نورپردازی ها ممکن است با کیفیتی جادویی به نظر برسند، سرانجام چیزی جز این نخواهند بود. با این حال، برای یک منبع نور می توانیم این مورد را به سادگی به دو ویژگی تفکیک کنیم:
1. مسیر (جهت): موقعیت و محل سایه ها و های لایت ها را بر روی سوژه کنترل می کند.
2. اندازه ظاهری: ظاهر این سایه ها و های لایت ها را کنترل می کند.
با وجود این که این ویژگی ها ساده و قابل کنترل به نظر می رسند، ترکیب آن ها می تواند مجموعه شگفت انگیزی از ظواهر سوژه ایجاد کند. بدون داشتن درک اولیه از هر یک از این ویژگی ها، نورپردازی می تواند غیرقابل پیش بینی باشد.
* اگر بخواهیم دقیق شویم، تراز سفیدی منبع نور موضوع دیگریست؛ ولی در این آموزش فرض می کنیم منبع نور مانند نور طبیعی است.
اندازه: نور شدید در برابر نور ملایم
با اندازه ظاهری شروع می کنیم، زیرا احتمالاً رایج ترین دلیل نورپردازی ضعیف در عکاسی پرتره می باشد. زمانی که عکاسان، نوری را شدید یا ملایم توصیف می کنند یا عبارت "کیفیت نور" را به کار می برند، در واقع به اندازه منبع نور اشاره دارند:
در نور شدید: اندازه منبع نور کوچکتر است، سایه ها و های لایت ها خشن و تند هستند، نور مستقیم می تابد، و فلش مستقیم است.
در نور ملایم: اندازه منبع نور بزرگتر است، سایه ها و های لایت ها شیبی تدریجی دارند و ملایم ترند، منبع نور به صورت سایه دار می تابد و فلش پراکنده است.
از آن جایی که اندازه بیش از حد از هر چیزی می تواند مضر باشد، پرتره ها معمولاً نورپردازی ملایم دارند. سعی کنید تمایز این دو نوع نورپردازی را در تصاویر زیر درک کنید:
نورپردازی معمولی:
نورپردازی شدید:
نورپردازی ملایم:
دقت کنید که هرچه منبع نور وسیع تر یا محدودتر باشد، به دلیل طریقه نمایش لبه های سایه و های لایت، نورپردازی به ترتیب "ملایم" و "شدید" نامیده می شود. این اتفاق به این دلیل رخ می دهد که یک منبع نور بزرگتر، با زاویه بزرگتری بر سوژه می تابد. بنابراین هر منطقه ای احتمالاً حداقل مقداری نور مستقیم دریافت می کند که باعث ایجاد سایه های ملایم تر خواهد شد. به طور مشابه می توان گفت با داشتن یک منبع نور کوچکتر، یک منطقه معمولاً هیچ مقداری از نور مستقیم را دریافت نمی کند یا تمام آن را دریافت می کند و این باعث ایجاد سایه های عمیق تر خواهد شد. هم چنین دقت کنید که چگونه اندازه نور به مراحل تغییر های لایت قابل تغییر است؛ به ویژه در سمت بالا و راست موهای مدل.
با این حال، اندازه نور تنها ظاهر سایه روشن های وسیع را کنترل نمی کند؛ بلکه قابلیت مشاهده بافت ظریف را نیز تعیین می نماید. منافذ پوست، لک ها، چین و چروک ها و بقیه جزئیات صورت، با نورپردازی شدید مشخص تر خواهند شد. نورپردازی شدید، احتمال ایجاد بازتاب های مستقیم خشن را بر روی پوشت سوژه افزایش می دهد.
پرتره با نورپردازی شدید:
با این حال، اندازه نور تنها ظاهر سایه روشن های وسیع را کنترل نمی کند؛ بلکه قابلیت مشاهده بافت ظریف را نیز تعیین می نماید. منافذ پوست، لک ها، چین و چروک ها و بقیه جزئیات صورت، با نورپردازی شدید مشخص تر خواهند شد. نورپردازی شدید، احتمال ایجاد بازتاب های مستقیم خشن را بر روی پوشت سوژه افزایش می دهد.
پرتره با نورپردازی شدید:
پرتره با نورپردازی ملایم:
مهم ترین رمز رسیدن به نورپردازی ملایم، درک این نکته است که نور مستقیم، خشن و شدید است، ولی زمانی که این نور بر روی سوژه های دیگر پراکنده شود، ملایم تر خواهد شد. عکاسان از این موضوع برای ایجاد نور ملایم استفاده می کنند.
نکاتی برای دستیابی به نور ملایم:
- منتشر کننده: یک شئ مات و بزرگتر در میان سوژه و منبع نور قرار دهید. این ممکن است شامل استفاده از یک آباژور یا آویزان کردن یک پرده سفیدرنگ بر روی پنجره ای که نور مستقیم بر آن می تابد باشد.
- جهش نور و منعکس کردن: سوژه را طوری قرار دهید که فقط نور منعکس شده را دریافت کند. این ممکن است شامل حرکت دادن سوژه به فاصله دورتری از یک پنجره باز (خارج از محدوده تابش پرتوهای مستقیم نور) یا قرار دادن فلش بر روی یک دیوار یا سقف نزدیک باشد.
در هر مورد باید دقت کنید، زیرا درهرحال با نور کمی مواجه خواهید شد و به زمان بیشتر یا فلش درخشان تری نیاز خواهید داشت. از طرف دیگر، یک منبع نور ممکن است بیش از حد ملایم باشد (البته این مورد کمتر پیش می آید). بعضی از مردم ممکن است بگویند عکس هایی که در سایه گرفته می شود، بیش از حد تخت به نظر می رسند. برای مثال، وقتی که نور غیرمستقیم از هر طرف پراکنده می شود. چنین نوری دارای اندازه بزرگی بوده و سایه ها را حذف می کند. نمونه های دیگر، عکس های پرتره ای هستند که در هوای مه آلود یا روزهای ابری گرفته می شوند.
پرتره با نور بسیار ملایم:
نکاتی برای دستیابی به نور ملایم:
- منتشر کننده: یک شئ مات و بزرگتر در میان سوژه و منبع نور قرار دهید. این ممکن است شامل استفاده از یک آباژور یا آویزان کردن یک پرده سفیدرنگ بر روی پنجره ای که نور مستقیم بر آن می تابد باشد.
- جهش نور و منعکس کردن: سوژه را طوری قرار دهید که فقط نور منعکس شده را دریافت کند. این ممکن است شامل حرکت دادن سوژه به فاصله دورتری از یک پنجره باز (خارج از محدوده تابش پرتوهای مستقیم نور) یا قرار دادن فلش بر روی یک دیوار یا سقف نزدیک باشد.
در هر مورد باید دقت کنید، زیرا درهرحال با نور کمی مواجه خواهید شد و به زمان بیشتر یا فلش درخشان تری نیاز خواهید داشت. از طرف دیگر، یک منبع نور ممکن است بیش از حد ملایم باشد (البته این مورد کمتر پیش می آید). بعضی از مردم ممکن است بگویند عکس هایی که در سایه گرفته می شود، بیش از حد تخت به نظر می رسند. برای مثال، وقتی که نور غیرمستقیم از هر طرف پراکنده می شود. چنین نوری دارای اندازه بزرگی بوده و سایه ها را حذف می کند. نمونه های دیگر، عکس های پرتره ای هستند که در هوای مه آلود یا روزهای ابری گرفته می شوند.
پرتره با نور بسیار ملایم:
با این حال، این که چه مقدار نور، "بیش از حد ملایم" است بستگی به ظاهری دارد که می خواهید به آن دست پیدا کنید. برای مثال، با این که بر روی تصویر پرتره بالا از نورپردازی ملایم استفاده شده است، بسیاری از خوانندگان ممکن است این ظاهر پرتره را قابل قبول بدانند.
فاصله و اندازه ظاهری
در این جا ممکن است کمی گمراه شده باشید: در واقع این اندازه فیزیکی منبع نور نیست که اهمیت زیادی دارد؛ بلکه اندازه ظاهری آن نسبت به سوژه مهم است.
منابع نور نزدیکتر، ملایم تر می شوند؛ زیرا این نور با زاویه وسیع تری به سوژه می تابد، حتی اگر خود نور بدون تغییر باقی بماند. به طور مشابه، خلاف این مورد هم صادق است: با این که اندازه فیزیکی خورشید بسیار بزرگ است، نور مستقیم آن بسیار شدید است. خورشید آنقدر از ما دور است که نورش در یک مسیر به ما می رسد.
نورپردازی از نزدیک:
فاصله و اندازه ظاهری
در این جا ممکن است کمی گمراه شده باشید: در واقع این اندازه فیزیکی منبع نور نیست که اهمیت زیادی دارد؛ بلکه اندازه ظاهری آن نسبت به سوژه مهم است.
منابع نور نزدیکتر، ملایم تر می شوند؛ زیرا این نور با زاویه وسیع تری به سوژه می تابد، حتی اگر خود نور بدون تغییر باقی بماند. به طور مشابه، خلاف این مورد هم صادق است: با این که اندازه فیزیکی خورشید بسیار بزرگ است، نور مستقیم آن بسیار شدید است. خورشید آنقدر از ما دور است که نورش در یک مسیر به ما می رسد.
نورپردازی از نزدیک:
نورپردازی از دورتر:
از طرف دیگر، انتقال نور به فاصله نزدیکتر، آن را درخشان تر خواهد کرد. اگر این، اولین منبع نور شما بود، ظاهر پرتره احتمالاً تغییر نمی کرد. تنها زمان نوردهی و شدت فلش کاهش پیدا می کرد تا اثر آن را خنثی کند. با این حال، اگر بیشتر نور سوژه شما محدود بود، منبع نور را به آن نزدیک کنید تا اثر آن را خنثی نماید. با این کار، نور کلّی شدیدتر می شود تا زمانی که بیشتر آن از یک جهت بتابد.
منابع نور نزدیکتر، بسته به این که کدام قسمت به منبع نور نزدیک تر یا دورترند، نور نامتعادلی به پرتره می دهند. برای نمونه، قسمتی از سوژه که از منبع نور دور است، ممکن است فقط 5% دورتر از یک منبع نور دوردست باشد، ولی زمانی که منبع نور به نزدیک انتقال پیدا می کند، می تواند 50% دورتر شود. این امر باعث می شود آن قسمت نسبت به قسمت های دیگر بسیار تیره تر شود.
با این حال، این عدم تعادل می تواند به نفع شما باشد. یک منبع نور نزدیک تر ممکن است قادر باشد سوژه را از بک گراندش جدا و متمایز نشان دهد؛ زیرا سوژه بسیار روشن تر از بک گراند می شود. از طرف دیگر، اگر سوژه و بک گراند خیلی متمایز باشند، این عمل برعکس کار می کند.
مسیر (جهت): ایجاد عمق با نورپردازی
یافتن مسیر صحیح نورپردازی نیازمند این است عکاس، میان چند موضوع تعادل برقرار نماید. این شامل دو مورد است: "به تصویر کشیدن عمق" و "نشان دادن جزئیات چهره به طوری که تا حد ممکن جذاب باشد".
1. عمق: عمق دادن به تصویر، نکته کلیدی در واقعی تر نشان دادن تصویر پرتره است. با این حال، این هدف فقط در صورتی برآورده می شود که نور از جهت صحیح و به صورت متعادل به سوژه بتابد. برای نمونه، سر سوژه را مانند یک کُره تصور کنید. تنها زمانی این کُره سه بعدی به نظر می رسد که نور از بالا به وجه جلویی آن بتابد:
منابع نور نزدیکتر، بسته به این که کدام قسمت به منبع نور نزدیک تر یا دورترند، نور نامتعادلی به پرتره می دهند. برای نمونه، قسمتی از سوژه که از منبع نور دور است، ممکن است فقط 5% دورتر از یک منبع نور دوردست باشد، ولی زمانی که منبع نور به نزدیک انتقال پیدا می کند، می تواند 50% دورتر شود. این امر باعث می شود آن قسمت نسبت به قسمت های دیگر بسیار تیره تر شود.
با این حال، این عدم تعادل می تواند به نفع شما باشد. یک منبع نور نزدیک تر ممکن است قادر باشد سوژه را از بک گراندش جدا و متمایز نشان دهد؛ زیرا سوژه بسیار روشن تر از بک گراند می شود. از طرف دیگر، اگر سوژه و بک گراند خیلی متمایز باشند، این عمل برعکس کار می کند.
مسیر (جهت): ایجاد عمق با نورپردازی
یافتن مسیر صحیح نورپردازی نیازمند این است عکاس، میان چند موضوع تعادل برقرار نماید. این شامل دو مورد است: "به تصویر کشیدن عمق" و "نشان دادن جزئیات چهره به طوری که تا حد ممکن جذاب باشد".
1. عمق: عمق دادن به تصویر، نکته کلیدی در واقعی تر نشان دادن تصویر پرتره است. با این حال، این هدف فقط در صورتی برآورده می شود که نور از جهت صحیح و به صورت متعادل به سوژه بتابد. برای نمونه، سر سوژه را مانند یک کُره تصور کنید. تنها زمانی این کُره سه بعدی به نظر می رسد که نور از بالا به وجه جلویی آن بتابد:
اگرچه نورپردازی کُره، راهنمای خوبی برای پرتره هاست، زوایای تابش زیادی برای رسیدن به این عمق استفاده می شوند. از طرف دیگر، چهره ها دقیقاً این گونه نیستند.
2. نمایش ویژگی های چهره: به علاوه سر سوژه، تمام ویژگی های چهره نیز سایه ها و های لایت های خود را دارند که تمام آن ها توجه ویژه ای می طلبند. این مورد ممکن است شامل اجتناب از بزرگ نشان دادن بینی با ایجاد سایه بلند برای آن یا خسته نشان دادن سوژه با ایجاد سایه در زیر چشم های او باشد. تابش نور از بالا، در صورتی که در محل صحیحی قرار نگرفته باشد، می تواند دلیلی برای به وجود آمدن این موارد و سایر افکت های ناخواسته باشد.
یک روش قدیمی برای دستیابی به هردومورد عمق و نمایش جزئیات، قرار دادن نور به طوری است که بر روی گونه دورتر مثلث نوری تشکیل شود. این سبک اغلب "نورپردازی Rembrandt" نام برده می شود و ما این شکل را "مثلث کلیدی" می نامیم. این تکنیک، نورپردازی را به زوایای کمی محدود می نماید.
محل قرار گرفتن مثلث کلیدی معمولاً نمایش کاملی را ارائه می کند. زیرا شکل مثلثی، شاخصی از چند اصل اساسی نورپردازی خوب بر روی پرتره است. برای مثال، زمانی که مثلث کلیدی:
- بیش از حد بزرگ (بلند یا پهن) است. این یعنی نور بیش از حد نزدیک به سمت جلویی پرتره است و احتمالاً عمق ایجاد نمی کند، زیرا بیشتر سایه ها به واسطه پرسپکتیو دوربین حذف می شوند.
- بیش از حد تخت است. این یعنی نور بیش از حد دور است و در این حالت بینی سوژه بزرگتر به نظر می رسد چون سایه بلندی ایجاد می شود. به علاوه قسمت اساسی چهره در سایه فرو می رود. با این حال، شاید این با تمام خطوط راهنمای مثلث موافق نباشد.
- بیش از حد کوچک است. این یعنی نور بیش از حد شدید یا ملایم است و احتمالاً باعث ایجاد سایه هایی در زیر چشم ها یا از بین رفتن سایه در امتداد خط فک می شود. نورپردازی از پایین، اغلب برای موجودات کریه و زشت فیلم ها یا برای ایجاد چهره ای ترسناک در داستان ها به کار می رود (با نگه داشتن نور فلش در زیر صورت سوژه).
هم چنین به یاد داشته باشید که شکل دقیق این مثلث بستگی به ساختار و حالت چهره سوژه دارد و فقط به عنوان یک راهنمای کلّی مورد استفاده قرار می گیرد.
نکته: "نورپردازی حلقه ای" یکی دیگر از رایج ترین سبک نورپردازی پرتره است که شبیه نورپردازی Rembrandt می باشد، به جز این که سایه زیر بینی کاملاً به قسمت های کناری صورت کشیده نمی شود. این نور باعث ایجاد یک سایه اریب در زیر بینی خواهد شد. برای نمونه، یک پرتره با نمای بغل ممکن است برای ایجاد عمق نیازی به مثلث کلیدی نداشته باشد؛ مگر زمانی که سایه های اضافی بر روی وجه کناری صورت آشکار شوند (مثلاً در سمت چپ).
به علاوه، نورپردازی Rembrandt فقط یکی از سبک هاست و هر سوژه با سوژه دیگر اندکی متفاوت است. برای مثال، کسی ممکن است مایل به نورپردازی شدید از کنار باشد تا بتواند موهای صورت یک مرد را نشان دهد یا از طریق تاباندن نور به نیمی از صورت، تقارن را نمایش دهد. کلید موفقیت، دانستن روش استفاده از نور جهت تأکید بر عمق، شکل یا بافت است و این بستگی به مهارت های هنری شما دارد.
نورپردازی وسیع:
نورپردازی محدود:
دو سبک رایج دیگر "نورپردازی وسیع" و "نورپردازی محدود" هستند. این دو سبک زمانی به کار می روند که صورت سوژه تحت زاویه ای چرخیده باشد. "نورپردازی محدود" بر روی کلّ صورت می تابد و وجه نزدیک سر را در سایه رها می کند؛ در حالی که "نورپردازی وسیع" وجه نزدیک سر و صورت را روشن می کند ولی وجه دورتر صورت را در سایه رها می کند.
نتیجه گیری:
در کل، هدف نورپردازی بر روی پرتره، دستیابی به نور ملایم تر است. این کار باعث می شود ویژگی های سوژه صاف و تدریجی به نظر برسند و بافت پوست را نرم تر و صیقلی تر نشان می دهد. دستیابی به نور ملایم تر مستلزم بزرگ تر کردن اندازه ظاهری منبع نور است. این هدف می تواند با نزدیکتر کردن منبع نور، افزایش اندازه فیزیکی منبع نور یا پراکنده کردن نور بر روی دیگر اشیاء محقق شود.
با این حال، انتخاب جهت تابش نور قطعاً معقول تر از شدید یا ملایم بودن آن است. دو جهت نورپردازی معمولاً مردود هستند: نورپردازی از زیر و نورپردازی مستقیم از جلو. اولی نتایجی غیرطبیعی به دنبال دارد و دومی عمق پرتره را تخریب می کند. در هر حالت، هرکسی مایل است نورپردازی خوبی بر روی پرتره های خود إعمال کند ولی باید بداند که هر سوژه با سوژه دیگر متفاوت بوده و رفتار متفاوتی می طلبد.
صرفنظر از گزینه های بالا، کلید موفقیتش شما در ابتدا کشف مهارت ها و سپس إعمال تنظیمات نور است.
نتیجه گیری:
در کل، هدف نورپردازی بر روی پرتره، دستیابی به نور ملایم تر است. این کار باعث می شود ویژگی های سوژه صاف و تدریجی به نظر برسند و بافت پوست را نرم تر و صیقلی تر نشان می دهد. دستیابی به نور ملایم تر مستلزم بزرگ تر کردن اندازه ظاهری منبع نور است. این هدف می تواند با نزدیکتر کردن منبع نور، افزایش اندازه فیزیکی منبع نور یا پراکنده کردن نور بر روی دیگر اشیاء محقق شود.
با این حال، انتخاب جهت تابش نور قطعاً معقول تر از شدید یا ملایم بودن آن است. دو جهت نورپردازی معمولاً مردود هستند: نورپردازی از زیر و نورپردازی مستقیم از جلو. اولی نتایجی غیرطبیعی به دنبال دارد و دومی عمق پرتره را تخریب می کند. در هر حالت، هرکسی مایل است نورپردازی خوبی بر روی پرتره های خود إعمال کند ولی باید بداند که هر سوژه با سوژه دیگر متفاوت بوده و رفتار متفاوتی می طلبد.
صرفنظر از گزینه های بالا، کلید موفقیتش شما در ابتدا کشف مهارت ها و سپس إعمال تنظیمات نور است.